پایان نامه بررسی مالکیت جهزیه و چگونگی مسئولیت زوج نسبت به آن
نوشته شده توسط : admin

مفهوم لغوی جهیزیه

جهیزیه یا جهاز که مصدر از ریشه جهز به کسر و فتح جیم به معنای رخت مرده و رخت عروس می­باشد و معنای دیگر آن به معنی کشتی و آنچه بر پشت می­بندد (معین, 1360, ص. 1257). معادل انگلیسی جهیزیه Paraphernalia و در حقوق فرانسه معادل جهیزیه Parphernaux یعنی اموالی که جزء جهیزیه نبوده ولی ارزش آن‌ها جزء جهیزیه مشترک است (کاتبی, 1363, ص. 58).

گفتار سوم: مفهوم عرفی جهیزیه

در جامعه ما با توجه به فرهنگ و رسوم حاکم بر آن مرسوم است که زن در آغاز ازدواج به نسبت فراخور دارایی خود یا خانواده­اش مقداری از وسایل موردنیاز زندگی و یا در بعضی از موارد تمام وسایل اولیه زندگی را به همراه ورود خود به منزل شوهر تأمین می­نماید که دلایل اجمالی و روانی این رسم را به وجود آورده و به شوهر حق انتفاع و تصرف آن را می­دهد و این اموال در مالکیت زن می­باشد هرچند که طبق قانون مدنی و عرف موجود و موازین شرعی تأمین معاش و کلیه لوازم مربوط به زندگی با مرد است امّا زن هم به نشانه­ی صمیمیت و علاقه به زندگی مشترک و با نشان دادن مظهری از روح تعاون و شریک زندگی خویش دوست دارد با همسر آینده خویش همراهی نموده و او را در تشکیل زندگی مشترک و در این تلاش بزرگ یاری نماید از طرفی دیگر برخی از حقوق­دانان معتقدند که اختصاص دادن جهیزیه به دختر از سوی پدر و خانواده­ی وی درواقع به‌نوعی تعدیل قانون مربوط به ارث محسوب می­گردد درهرحال این رسم اجتماعی مسئله‌ای به نام جهیزیه را به وجود آورده (کاتوزیان, دوره مقدماتی حقوق مدنی (خانواده), 1389, ص. 159).

گفتار چهارم: مفهوم حقوقی جهیزیه

در حقوق جهیزیه به مالی گفته می­شود که دختر علی­الرسم در موقع ازدواج با خود به منزل شوهر می­برد و علاوه بر استفاده خود به شوهر نیز حق انتفاع و تصرف آن را می­دهد و این اموال در مالکیت زن می­باشد و شوهر هیچ‌گاه مالک آن محسوب نمی­شود (جعفری لنگرودی, 1386, ص. 203) یا جهیزیه به مجموعه وسایل و اشیائی که از سوی خانواده دختر به عروس هنگام عزیمت به منزل شوهر تسلیم می­گردد اطلاق می­شود و مالی است که دختر بنا به عرف و رسومات جامعه و خانواده در موقع ازدواج با خود به منزل شوهر می­برد که به شوهر فقط حق انتفاع از آن را می­دهد و جهیزیه جزء اموال زوجه می­باشد (کاتوزیان, حقوق مدنی خانواده, 1371, ص. 200-203).

گفتار پنجم: مفهوم فقهی جهیزیه

در فقه جهیزیه به دارایی یا مالی گفته می­شود که عروس در هنگام ازدواج به خانه مشترک می­برد در حالت کلی جهیزیه می­تواند شامل پول، جنس یا ملک باشد ولی بیشتر شامل اسباب و لوازم خانه که موردنیاز برای یک زندگی دو یا سه‌نفره است (جعفری لنگرودی, 1386, ص. 203).

مبحث دوم: مبنا و ماهیت جهیزیه

گفتار اول: مبنای جهیزیه

از توجیه فلسفه وجودی جهیزیه تنها چیزی که می­تواند مبنا قرار گیرد عرف و سنت جامعه می­باشد. همچنان که در بسیاری از خانواده­ها مرسوم است که زن به فراخور دارایی خود و کسانش تمام یا بخشی از اثاث موردنیاز خود را به خانه شوهر ببرد که این رسم را و دلایل گوناگون اجتماعی و روانی به وجود آورده. همچنین در مورد توجیه جهیزیه می­توان گفت فراهم نمودن وسایل زندگی مشترک توسط زوجه درواقع نشانه صمیمیت و همکاری زوجین می­باشد از جهتی نیز شاید بتوان گفت جهیزیه ریشه در کمبود ارث زن نسبت به مرد دارد و به‌مرور برای جبران نقصان و ایجاد تعادل در قانون فراهم نمودن جهیزیه متداول شده باشد (همان، 251). در پایان باید گفت با عنایت به این‌که رسول اکرم نیز برای دخت گرامی خود فاطمه زهرا (س) جهیزیه­ای فراهم نمودند می­توان قائل شد ی یکی از ریشه­های متداول شدن این سنت در جامعه کنونی روش پیامبر اسلام باشد. صورت جهیزیه­ای که برای دختر رسول اکرم تهیه‌شده و به خانه علی (ع) برده شده عبارت است از یک پیراهن به قیمت هفت درهم، یک چارقد به قیمت چهار درهم و یک چادر سیاه خیبری، یک‌تخت، یک طناب‌پیچ که طنابش از پوست درخت خرما بوده و یک جفت تشک و چهار بالش و یک پرده، یک حصیر، یک آسیای دستی و یک طشت مسی، یک مشک آب چرمی، قدحی برای شیر، یک دولچه آب، یک آفتابه و خمی سبزرنگ و چند کوزه سفالین بوده است البته ذکر این نکته ضروری است که هزینه­ی این جهیزیه از فروش زره امیرالمؤمنین (ع) که به‌عنوان مهریه تعیین‌شده بود فراهم‌شده است (مجلسی, 1403 هـ.ق, ص. 94).

متن کامل پایان نامه فوق در این لینک از سایت ارشدها





لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       
:: بازدید از این مطلب : 425
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : دو شنبه 28 تير 1395 | نظرات ()
مطالب مرتبط با این پست
لیست
می توانید دیدگاه خود را بنویسید


نام
آدرس ایمیل
وب سایت/بلاگ
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

آپلود عکس دلخواه: