دانشکده مهندسـی

پایان‌نامه کارشناسی ارشد در رشته مهندسی کامپیوتر (هوش مصنوعی)

طراحی و پیادهسازی رفع کنندهی تناقض در یک سیستم تصمیمهمیار هوشمندمبتنی بر تنوع نقطه نظرات

استاد راهنما:

دکتر شهرام جعفری

شهریور 1390

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

رفع ناسازگاری یک رویهی مهم در بسیاری از سیستمهای هوشمند از جمله سیستمهای مبتنی برقانون میباشد. این رویه، ترتیب اجرای قوانین را در شرایطی که بیش از یک قانون برای اجرا وجود دارد، تعیین مینماید. برای رفع ناسازگاری، روشهای مختلفی وجود دارد. در این پژوهش، به منظور رفع ناسازگاری در یک سیستم مبتنی بر قانون، از پیگیری نقطه نظرات مختلف در مسیرهای استنتاج مجزا، استفاده شده است. این سیستم، یک سیستم تصمیمهمیار هوشمند است که در هنگام وقوع ناسازگاری، با در نظر گرفتن خطوط استنتاج جداگانه برای هر یک از قوانین ناسازگار، امکان آگاهی از تمامی انتخابهای ممکن را برای تصمیمگیرنده فراهم میسازد.

به طورکلی، سیستمهای تصمیمهمیار هوشمند با وارد نمودن تکنیکهای مختلف هوش مصنوعی در ساختار سیستمهای تصمیمهمیار، این سیستمها را به منظور حمایت بیشتر و ارتقاء تصمیمگیری، بهبود بخشیدهاند.

سیستم تصمیمهمیار هوشمندی که در این پژوهش ارائه شده، به منظور یاریرساندن به یک بازیکن در یک بازی استراتژیک بلادرنگ پیادهسازی شده است. ایجاد برنامههای کامپیوتری در رابطه با بازیهای استراتژیک بلادرنگ، یک زمینهی جدید در حیطهی بازی در هوش مصنوعی به حساب میآید. این برنامهها محدود به ایجاد حریفان هوشمند به منظور سرگرم نمودن بازیکنهای انسانی نمیباشد و امرزوه شبیهسازهایی با کارایی بالا جهت تمرین افراد نظامی، از خواستههای مطرح بوده و تحقیقات هوش مصنوعی در زمینهی این نوع از بازیها، علاوه بر تولیدکنندگان تجاری بازیها، از حمایتهای وسیع برخی از موسسات دفاعی نیز برخوردار میباشد.

نتایج بدست آمده از ارزیابی سیستم ارائه شده در این پژوهش، حاکی از آن است که بازیکن به کمک این دستیار هوشمند میتواند عملکرد بهتری نسبت به سایر بازیکنان داشته باشد.

فهرست مطالب

فصل اول. مقدمه.. 1

1-1- مقدمه 2

1-2- رفع ناسازگاری.. 3

1-3- سیستمهای تصمیمهمیار و سیستمهای تصمیمهمیار هوشمند.. 4

1-4- هدف از این پایاننامه. 6

1-5- نگاه کلی به فصول پایاننامه. 6

فصل دوم. روشهای رفع ناسازگاری… 7

2-1- مقدمه. 8

2-2- برخی استراتژیهای ساده برای رفع ناسازگاری.. 9

2-3- رفع ناسازگاری با استفاده از یک مقدار سودمندی.. 13

2-4- رفع ناسازگاری با استفاده از هزینههای تخمین زده شدهی تصادفی.. 15

2-4-1- تخمین امید ریاضی هزینه 17

2-4-2- برآورد بازگشتی 18

2-4-3- رفع ناسازگاری 19

2-5- رفع ناسازگاری با استفاده از برنامهنویسی خطی.. 21

2-6- رفع ناسازگاری با استفاده از تئوری بازی.. 22

2-7- رفع ناسازگاری با استفاده از مدل گراف… 23

2-8- رفع ناسازگاری با استفاده از روند سلسله مراتبی تحلیلی و بهبود آن.. 25

فصل سوم. سیستمهای تصمیمهمیار هوشمند… 31

3-1- مقدمه. 32

3-2- ویژگیهای سیستمهای تصمیمهمیار هوشمند.. 33

3-3- معرفی چند سیستم تصمیمهمیار هوشمند با ساختارهای متفاوت… 36

3-3-1- استفاده از الگوریتمهای تکاملی در ساختار IDSS 36

3-3-2- استفاده از عامل هوشمند در ساختار IDSS 38

3-3-3- استفاده از روشهای دادهکاوی و شبکههای عصبی مصنوعی در ساختار IDSS 40

3-3-4- استفاده از یک روش تصمیمگیری مبتنی بر منطق فازی در ساختار IDSS 46

3-3-5- استفاده از استنتاج مبتنی بر مورد در ساختار IDSS 51

3-3-6- استفاده از مولفههای مبتنی بر قانون در ساختار IDSS 55

فصل چهارم. بازیهای کامپیوتری استراتژیک بلادرنگ و سیستمهای هوشمند مرتبط با آنها 57

4-1- مقدمه. 58

4-2- ویژگیهای بازیهای استراتژیک بلادرنگ…. 59

4-3- مروری بر سیستمهای هوشمند مرتبط با بازیهای استراتژیک بلادرنگ…. 63

فصل پنجم. سیستم پیشنهادی… 71

5-1- مقدمه. 72

5-2- معرفی سیستم پیشنهادی.. 73

5-3- مولفههای اصلی سیستم پیشنهادی.. 74

5-4- روش رفع ناسازگاری بکار برده شده در سیستم پیشنهادی.. 77

فصل ششم. ارزیابی و نتایج… 80

فصل هفتم. نتیجهگیری و کارهای آینده. 89

فهرست منابع………………………………………………………………………………………………… 92

فهرست جداول

جدول 6-1. مقادیر نهایی امتیازات بازیکنان 83

جدول 6-2. مقادیر نهایی منابع بازیکنان 83

جدول 6-3. مقادیر نهایی ویژگیهای اقتصادی بازیکنان 84

جدول 6-4. مقادیر نهایی ویژگیهای نظامی بازیکنان 84

جدول 6-5. مقادیر نهایی تجربههای بازیکنان 84

جدول 6-6. مقادیر پنج معیار امتیاز نهایی، منابع جمعآوری شده، ویژگیهای اقتصادی، امتیاز نظامی و تجربهی دو بازیکن 88

جدول 6-7. مقادیر پنج معیار امتیاز نهایی، منابع جمعآوری شده، ویژگیهای اقتصادی، امتیاز نظامی و تجربهی دو بازیکن 88

فهرست شکل ها

شکل2-1. یک کامپیوتر که یک الگوریتم را در یک حلقه اجرا میکند.. 15

شکل2-2. احتمال شکست، احتمال موفقیت و احتمال اولین موفقیت… 17

شکل2-3. یک ساختار سلسله مراتبی.. 26

شکل2-4. یک ماتریس مقایسهایی دوبهدو. 27

شکل2-5. (الف)روند سلسله مراتبی تحلیلی استاندارد. 28

شکل2-5. (ب) نسخهی تغییر داده شدهی روند سلسله مراتبی تحلیلی 28

شکل2-6. ساختار نسخهی تغییر داده شدهی روند سلسله مراتبی تحلیلی.. 29

شکل 3-1. یک ساختار تئوری برای یک سیستم تصمیمهمیار هوشمند.. 33

شکل 3-2. مولفههای کلی یک سیستم تصمیمهمیار هوشمند.. 35

شکل 3-3. ساختاری برای یک سیستم تصمیمهمیار هوشمند . 37

شکل 3-4. روند ساخت مدلهای توصیفی و پیشگویی.. 42

شکل 3-5. مولفههای اصلی مدل DM-NN و چگونگی ارتباط آنها 43

شکل 3-6. رویهی اخذ دانش با استفاده از دادهکاوی.. 44

شکل 3-7. ساختار داخلی مولفههای سیستم مشورتی هوشمند.. 44

شکل 3-8. چرخهی حمایت از تصمیم در مدل DM-NN.. 46

شکل 3-9. یک ساختار برای سیستم تصمیمهمیار هوشمند.. 46

شکل 3-10. تابع عضویت غیرنزولی فازی متناظر با “ ”. 49

شکل 3-11. تابع عضویت غیرصعود فازی متناظر با “ ”. 50

شکل 3-12. چگونگی ارتباط ماژولها در ساختار پیشنهادی.. 54

شکل 3-13. ساختار یک سیستم مبتنی بر قانون. 56

شکل 4-1. سناریوی یک بازی RTS. 61

شکل 4-2. روند تکاملی اعمال شده در بازی RTS در مرجع [36]. 67

شکل 5-1. ساختار کلی سیستم پیشنهادی.. 74

شکل 5-2. بخشی از مدل کلاس سیستم پیشنهادی.. 76

شکل 5-3. درخت استنتاجی که از بسط تمامی راهحلهای ممکن، بدست آمده است… 78

شکل 5-4. درخت استنتاج سیستم، پس از اخذ تصمیم توسط تصمیمگیرنده. 79

شکل 6-1. تصاویری از اجرای نرمافزار. 82

شکل 6-2. نمودار پیشرفت بازیکنان در تمامی واحدها در طول بازی.. 85

شکل 6-3. نمودار امتیاز بازیکنان در طول بازی.. 85

شکل 6-4. نمودار تجربهی بازیکنان در طول بازی.. 86

شکل 6-5. نمودار امتیاز اقتصادی بازیکنان در طول بازی.. 86

شکل 6-6. نمودار امتیاز نظامی بازیکنان در طول بازی.. 87

مقدمه

مسائل بسیاری وجود دارند که محدود به یک راهحل منحصر به فرد نمیباشند. علاوه براین، برخی از مسائل ممکن است تعداد نامحدودی مسیرهای پاسخ مشابه، داشته باشند. یک ناسازگاری^{^[1]} هنگامی روی میدهد که تصمیمهای گوناگونی، متناظر با مسیرهای پاسخ متمایز، فراهم باشد.

به طور کلی در سیستمی که دارای مجموعههای نسبتاً بزرگی از قوانین و حقایق باشد، درج یک حقیقت میتواند منجر به صحیح شدن ارزش چندین قانون و در نتیجه فعال شدن آنها گردد. هر ترتیبی از اجرای این قوانین، میتواند نتایج متفاوتی را به دنبال داشته باشد که در این صورت این مجموعه از قوانین، مجموعهی قوانین ناسازگار نامیده میشوند. یک استراتژی رفع ناسازگاری ترتیبی را برای اجرای این مجموعه از قوانین تعیین مینماید.

سیستمهای هوشمند از قبیل سیستمهای مبتنی بر قانون، ابزارهای برنامهریزی، و ساختارهای وابسته به دانش، از استراتژیهای متفاوتی برای رفع ناسازگاری استفاده میکنند] 2[.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید